De wereld bevindt zich vandaag op een keerpunt en moet enkele belangrijke keuzes maken. Hoe kunnen we niet alleen weer opbouwen wat verloren is gegaan, maar tegelijkertijd ook verbeteringen aanbrengen? Hoewel verschillende economieën al voor de pandemie met een recordschuld kampten, klinkt nu de roep om monumentale herstelprogramma’s. Hierdoor zal de overheidsschuld nog verder toenemen tot ongeziene niveaus. In deze context van lage rentevoeten, een mogelijke lichte stijging van de inflatie en de behoefte aan een economische transformatie, dringt de vraag zich op: hoe passen duurzame beleggingen binnen dat kader?
De integratie van ESG-factoren heeft haar toegevoegde waarde tijdens de crisis van 2008-2009 al bewezen. Die crisis was er voornamelijk een van corporate governance. En ook tijdens de gezondheidscrisis en de daaropvolgende lockdowns is die toegevoegde waarde gebleken. Daarom is duidelijk geworden waarom het zo belangrijk is om de mogelijke impact van alle stakeholders te beoordelen wanneer er beleggingsbeslissingen worden genomen op elk niveau: economisch, op het gebied van valuta’s, milieu, maatschappij en bestuur. Deze dimensies zijn onderling allemaal met elkaar verbonden en er is geen reden waarom dat de komende maanden of zelfs jaren zou veranderen. Die onderlinge band is in de loop der jaren zelfs sterker geworden onder invloed van de globalisering en technologische disruptie. Dit is een structurele trend, die wordt waargenomen door beleggers, economische actoren, consumenten en toezichthouders. Er is een dringende behoefte aan een grondige transformatie, niet alleen wat het beheer van onze hulpbronnen betreft, maar ook in ons menselijk kapitaal, waar innovatie een belangrijke rol speelt om een evenwichtig ecosysteem tot stand te brengen.
Op milieugebied hebben belangrijke economieën zoals China, de VS, de EU en Japan toegezegd om ambitieuze klimaatprogramma’s te verwezenlijken die streven naar een koolstofneutrale samenleving tegen 2050/2060. Die impact is niet langer beperkt tot sectoren zoals energie, nutsvoorzieningen en materialen, maar geldt nu voor alle sectoren. De overschakeling naar een koolstofarme economie is voor alle economische actoren zowel een wezenlijk risico als een kans. Naast de enorme klimaatuitdaging mogen we ook de sociale dimensie niet uit het oog verliezen. Door de combinatie van gezondheidsproblemen en economische schokken die worden veroorzaakt door de COVID-crisis, ontstaan er belangrijke vragen over het delicate evenwicht tussen prioriteiten die kritiek zijn voor het herstel op korte termijn, en degene die kritiek zijn voor de transformatie op langere termijn naar een duurzame toekomst. Wie die prioriteiten nog niet in aanmerking neemt, zal op korte termijn waarschijnlijk niet standhouden. Dat is het doel van duurzame beleggingen: een duidelijk onderscheid maken tussen wie al aan zijn transitietraject is begonnen en wie niet.
De EU heeft duidelijk de toon gezet voor wat betreft duurzame beleggingen en werpt zich in dit opzicht op als leider. In 2016 nam ze het voortouw met het actieplan voor duurzame financiering, dat gericht was op drie belangrijke doelstellingen: een langetermijnfocus op de economie, de financiering van duurzame groei en de integratie van ecologische risico’s als een systematisch beleggingsrisico. Alle verordeningen die sindsdien zijn goedgekeurd, streven deze drie doelstellingen na. Daarnaast maken de SFDR en de Europese taxonomie de weg vrij naar een duurzame financiële toekomst en maken ze een eind aan het gebrek aan standaarden en gemeenschappelijke definities. De EU moet echter de ongewenste gevolgen van een al te rigide en onbuigzame regelgeving vermijden. Dat zou namelijk kunnen leiden tot een hele reeks procedures en lasten op het gebied van administratie en rapportering die mogelijk een averechts effect heeft.
